Αξεδιάλυτες οι ανατολές των άστρων !...

Παλιότερα, όταν το σκεφτόμουνα, κάποιες φορές μου ταίριαζε να συσχετίζω μέσα στο μυαλό μου τον Εσταυρωμένο Ιησού και τον αλυσσοδεμένο Προμηθέα Δεσμώτη. 
Το ξαναθυμήθηκα αυτό χτες βράδυ, παρακολουθώντας από το κανάλι της Βουλής την παράσταση του Θεάτρου Τέχνης "Προμηθέας Δεσμώτης".

Εσταυρωμένος ο Ιησούς, υιός Θεού, αλυσσοδεμένος ο Προμηθέας, υιός Τιτάνα, μαρτύρησαν "γιά την αγάπη των ανθρώπων" .
Θαρρώ, η μαγική έκφραση, η έκφραση κλειδί, που συν οδεύει και συμ πληροί την πράξη θυσίας και το μαρτύριο και των δύο, είναι αυτή η έκφραση : 
"γιά την αγάπη των ανθρώπων" !
Η αγάπη σε πρώτο πλάνο, σε πρώτο πλάνο οι άνθρωποι.

Από μόνη της, αυτή η ομοιότητα σε κάποια χαρακτηριστικά του δράματος και των δύο, μου φαίνεται εκπληκτική, ειδικότερα αν υπολογίσουμε το διάστημα, τον χωροχρόνο (τον χώρο και τους αιώνες) ανάμεσά τους !

Εκπληκτική ήταν και η σκηνική παρουσίαση του έργου που έτυχε να βρω εχτές, σε σκηνοθεσία του Κάρολου Κουν - παραγωγή 1984 -.
Στάθηκα γιά περίπου μιάμιση ώρα εντελώς άφωνη, με μιάν ανάσα, ή γιά να το πω πιό σωστά, κάποια στιγμή αντελήφθηκα ότι δεν ανάσαινα καθόλου παρακολουθώντας (είναι αληθές ! - πώς δεν έσκασα και πώς δεν πνίγηκα...)

Αν πρέπει με μιά ή με δυό λέξεις να ορίσω την σκηνοθεσία αυτής της παράστασης, καταπώς την προσέλαβα εγώ, αυθόρμητα μου έρχονται στο στόμα οι λέξεις : μέτρο - αρμονία.
Δεν είναι της παρούσης να το συζητώ, απλά θα πω μονάχα, πως η έννοια του "μέτρου" έχει παίξει έναν σοβαρό, καθοριστικό ρόλο στη δική μου, προσωπική ζωή. Όχι το "μέτριο", το "μέτρο". 
Το γνωρίζω το "μέτρο".
Γνωρίζω απόλυτα και συνειδητά πως μεγάλωσα με ένα "μέτρο" Ελληνικό εντός μου. Από μικρό παιδί είχα τη συνείδηση αυτού του "μέτρου". Έμφυτο ή επίκτητο δεν ξέρω, δεν με ενδιαφέρει, δεν το ψάχνω. Εκείνο που ξέρω είναι ότι το "μέτρο" με καθόρισε αβίαστα, κάποτε το έσπαζα, κάποτε με σπάζει, δεν το φοβάμαι, είναι κάτι που γνωρίζω και μπορώ μάλλον να το διαχειρίζομαι - όταν δεν με διαχειρίζεται εκείνο ... 

Αρμονία και μέτρο χαρακτήρισαν την σκηνοθεσία του "Προμηθέα Δεσμώτη" κατά τον Μεγάλο Μάγιστρο Κάρολο Κουν. 
Σαν μπήκε στη σκηνή ο χορός με τα εκπληκτικά λευκά κοστούμια, νόμισα γιά μιά στιγμή πως παρακολουθούσαμε εκείνον τον αέρινο, τον μυστικιστικό, στριφογυριστό χορό των Σούφηδων ! 
Απόλυτη αρμονία και σκηνική, γεωμετρικά υπολογισμένη κίνηση των ηθοποιών σε όλη τη διάρκεια του έργου. Έτσι τουλάχιστον το αντελήφθηκα εγώ, ο απλός θεατής, ο μη έχων ειδική γνώση περί την τέχνη.

Ο Προμηθέας, υιός Τιτάνα, αδερφός του Άτλαντα, υπέστη τα μαρτύρια, που όρισε γι αυτόν ο Δίας.
Κατά την Παλαιά Διαθήκη, ο Ιώβ επίσης, υπέστη μαρτύρια, που όρισε γι αυτόν ο Θεός.   
Η ιστορία διηγείται πως ο Δίας τυράννισε τον Προμηθέα από κακότητα 
και πως ο Θεός τυράννισε τον Ιώβ γιά να δοκιμάσει την υπομονή και την πίστη του.

Κατά τα άλλα, μου φαίνεται πάντα πως υπάρχει ένα πάζλ. Η Ελληνική μυθολογία, μπλέκει κάπως με την ιστορία, ο ένας μύθος γεννά άλλον, ο άλλος εξηγεί τον επόμενο, οι μύθοι αλληλοσυμπληρώνονται, γεννάν άλλους μύθους, αναπτύσσουν τις επόμενες ιστορίες, εξηγούν τις προηγούμενες, ένα εξαίσιο, πολύ σπουδαίο πάζλ, όλα έρχονται σιγά - σιγά και κουμπώνουν μεταξύ τους.

Όποιος μπορεί να δει, προσεγγίζει την όλη εικόνα.

Αυτό το Ελληνικό, δεν είναι θέατρο ! Λέω είναι ποίηση ! 
ή, όχι...
Αυτό το Ελληνικό, δεν είναι ποίηση ! Θέατρο είναι !  



*

Σημείωση γιά την Παράσταση του "Θεάτρου Τέχνης" "Προμηθεύς Δεσμώτης", από το Ωδείο Ηρώδου του Αττικού.

Σκηνοθεσία Κάρολου Κουν.

Μετάφραση: Παναγιώτης Μούλλας.

Σκηνικά-Κοστούμια: Διονύσης Φωτόπουλος. Μουσική: Μιχάλης Χριστοδουλίδης.

Διανομή: Γιώργος Λαζάνης (Προμηθέας), Ρένη Πιττακή (Ιώ), Γ. Καρατζολίδης (Κράτος), Γιάννης Δεγαΐτης (Βία), Περικλής Καρακωνσταντόγλου (Ήφαιστος), Δ. Αστεριάδης (Ωκεανός), Γιάννης Ρήγας (Ερμής), Κορυφαίες Χορού: Λυδία Κονιόρδου και Κάτια Γέρου, κ.ά.

Παραγωγή: ΕΡΤ 1984